Ogromna inwestycja powstaje w miejscu, gdzie do Motławy wpada Kanał Raduni. Decyzję o jej rozpoczęciu ogłoszono przy okazji uroczystości 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte, niedługo potem ruszyły pierwsze prace. Dzisiaj budowa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku idzie pełną parą, a otwarcie jest planowane na jesień 2016.

Będzie to kolejne, po Europejskim Centrum Solidarności i Muzeum Emigracji, miejsce w Trójmieście, które w innowacyjny sposób ma przybliżać najważniejsze momenty współczesnej historii Polski i Europy. Przy okazji obchodów 1 września postanowiłam zajrzeć na plac budowy i sprawdzić postępy.

Przyszłe Muzeum największym basenem w Polsce

To nie Stadion Narodowy był największym basenem w naszym kraju, tylko wykop pod budowę Muzeum. Po wykonaniu odpowiedniego wykopu i obudowaniu go żelbetonową konstrukcją, wykop stale pogłębiano, a naturalny dopływ wód gruntowych utworzył rozległe jezioro. Nie był to jednak wypadek przy pracy, ale zaplanowane działanie. Ze względu na podmokły charakter okolicznych gruntów, należało przygotować taką konstrukcję, która stanowiłaby zabezpieczenie przed napływem wody. Po pogłębieniu wykopu (już zalanego wodą) do 18m poniżej planowanego poziomu 0, przeprowadzono największe podwodne betonowanie, jakie miało miejsce w Polsce. Betonowanie trwało ok. 10 dni 24h na dobę i użyto blisko 26 tys. m3 betonu.

Dzisiaj wody na budowie już nie ma, ale film z tej niezwykłej operacji można obejrzeć na youtube, zachęcam >>

Archeologiczne znaleziska z okresu Wolnego Miasta Gdańsk

W Gdańsku jak w Rzymie, gdziekolwiek wbije się łopatę, trafia na historię dawnego Gdańska. W przypadku prac archeologicznych, poprzedzających budowę, nie było inaczej. Archeolodzy odkryli m.in. brukowaną, dobrze zachowaną Kleine Gasse z zachowaną pierzeją reliktów kamienic z czasów Wolnego Miasta Gdańska oraz ulicę Grosse Gasse. Znaleziono też kilka ciekawych przedmiotów, które trafią do odpowiednich instytucji.

Symboliczny projekt łączy przeszłość i przyszłość

Bryła nowego muzeum ma stać się nowym symbolem Gdańska. Autorzy projektu tłumaczą, że siedziba Muzeum będzie symbolicznym wyrazem związków przeszłości – czyli wojny – z teraźniejszością i przyszłością. Dlatego budynek został podzielony na trzy części, z czego jedna znajduje się głęboko pod ziemią (przeszłość pełna bólu i terroru), druga jest placem wokół Muzeum z ławkami i przestrzenią otwartą dla wszystkich (teraźniejszość), a trzecią stanowi wieża z punktem widokowym (przyszłość i perspektywy).

Wizualizacja projektu, źródło >>

Warto też pamiętać, że kilkaset metrów od placu budowy znajduje się budynek Poczty Polskiej, drugi po Westerplatte szaniec obrony Polaków z 1 września 1939 r.

5 tys. m2, czołgi i Enigma

Czternaście metrów pod ziemią na powierzchni pięciu tysięcy metrów kwadratowych będziemy mogli zobaczyć ponad dwa tysiące eksponatów. W tym dwa najprawdziwsze czołgi i oryginał słynnej Enigmy. Maszynę deszyfrującą Muzeum otrzymało w darze od Norwegów.

Operacja umieszczenia czołgów na najniższej kondygnacji budynku była nie lada wyzwaniem. Taki czołg waży około 30 ton, więc cała akcja musiała być zaplanowana niezwykle precyzyjna.

Na pięciu tysiącach metrów kwadratowych mamy zobaczyć prawie dwa tysiące eksponatów, większość z nich będą opowiadać osobiste historie prawdziwych ludzi. Łącznie z materiałami audiowizualnymi będzie to jedna z największych wystaw na świecie poświęconych drugiej wojnie światowej.

Poza popularyzacją historii, głównym przesłaniem Muzeum ma być hasło „nigdy więcej wojny” – poprzez pokazanie wojennych losów zwykłych ludzi, ogromu i nieszczęścia ludzkiego podczas działań wojennych od Polski przez Leningrad po Japonię, pomysłodawcy chcą zwiększać świadomość, że w żadnej wojnie nie ma wygranych.

Muzeum ma prezentować „polski punkt widzenia” drugiej wojny światowej i opowiadać nie tylko o szaleństwie nazistowskich Niemiec, ale też pokazywać dramat „wyzwolenia” przez Armię Czerwoną. Jestem pewna, że dla wielu licznie odwiedzających Gdańsk rosyjskich turystów Muzeum zaserwuje zupełnie inną interpretację wojny, o której czytali w swoich podręcznikach szkolnych.

Wokół budowy Muzeum jest trochę kontrowersji politycznych, ale jako zwykły mieszkaniec Trójmiasta, miłośnik historii XX wieku i społecznie zaangażowany obywatel uważam, że Gdańsk jest najbardziej odpowiednim miejscem, w którym takie Muzeum mogło powstać. Mam nadzieję, że ta instytucja nie tylko będzie prezentować eksponaty, ale stanie się centrum angażujących działań.  Czy sprosta tym oczekiwaniom? Przekonamy się za 1,5 roku.